Het afleggen van de gehele Kungsleden stond lange tijd op mijn wensenlijst. Samen met Matthijs heb ik wel eens meerdaagse wandelingen gelopen, maar dat was nooit langer dan een week. Meerdere weken in de natuur doorbrengen en iedere dag met onze tent verder trekken, dat was nieuw voor ons. De Kungsleden is een toegankelijke wandeling door de prachtige natuur van Zweeds Lapland, waardoor het een goede keuze is voor een eerste lange afstandswandeling. In de herfst van 2022 liepen wij in totaal 434 kilometer van Hemavan naar Abisko in 24 dagen. Het was mooier dan we ooit konden bedenken en ik kan het iedereen aanraden. Daarom vind je hier alle praktische informatie voor het wandelen van de Kungsleden.
Wat is de Kungsleden?
De Kungsleden is een lange afstandswandeling door Zweeds Lapland. Het Koningspad is ongeveer 420 kilometer lang en leidt je door de prachtige wildernis van Noord-Zweden. Je kunt de route lopen van Abisko naar Hemavan of andersom, wij kozen voor dat laatste. De totale route is opgedeeld in vijf secties, welke je ook afzonderlijk kunt lopen. Hier vind je mijn overzicht van alle secties van de Kungsleden. Het aantal kilometers verschilt per sectie, maar je kunt uitgaan van ongeveer vier tot zes dagen per sectie. Je kunt op meerdere punten van de route starten. De delen van Nikkaluokta naar Abisko en van Kvikkjokk naar Abisko zijn de bekendste, maar de gehele Kungsleden is dus veel langer.
Onderweg loop je door de eindeloze wildernis van Zweden: over de fjall, door berkenbossen, langs meren en over kolkende rivieren. Ook steekt de Kungsleden de poolcirkel over, waardoor je regelmatig over de toendra loopt. Afhankelijk van het seizoen kan het druk zijn op de Kungsleden, maar wij kwamen eind september nog maar weinig mensen tegen waardoor we ons echt in de wildernis begaven.
Overnachten op de Kungsleden
Wildkamperen
Overnachten op de Kungsleden kan op twee manieren. Allereerst is wildkamperen de meest gebruikelijke. De meeste mensen slapen onderweg in hun tent, aangezien je onderweg overal wel een geschikte wildkampeerplek kunt vinden. In Zweden geldt namelijk het Allemansrätten (het allemansrecht), wat betekent dat iedereen het recht heeft om – onder bepaalde voorwaarden – overal in het land te recreëren. Respect voor de natuur staat voorop, dus het is verboden om de flora of fauna aan te tasten, te beschadigen of te verstoren. Ook laat je de plek achter zoals je deze aantrof: leave no trace. De voorwaarden verschillen soms per nationaal park of natuurreservaat, dus lees altijd goed de informatie op de borden of op de website.
Hutten
De tweede manier om te overnachten op de Kungsleden is het gebruik van hutten. De route is ruimschoots voorzien van allerlei hutten. Zo zijn er emergency shelters, onbemande hutten en bemande STF hutten. In de wandelgids van de Kungsleden staat precies aangegeven waar je welke hut tegenkomt.
Emergency shelters
Emergency shelters zijn bedoeld voor noodsituaties, bijvoorbeeld wanneer je onverwachts in een zware onweersbui of sneeuwstorm terechtkomt. In de meeste emergency shelters is overnachten niet toegestaan – behalve in noodsituaties natuurlijk, maar soms kom je er eentje tegen waar het wel is toegestaan. Of je er wel of niet mag overnachten staat alleen aangegeven in de hut zelf. De emergency shelters zijn meestal voorzien van een houtkachel, hout en een noodvoorraad. Dit mag je uiteraard alleen gebruiken in noodsituaties: de hutten worden slechts één keer per jaar bevoorraad. Meestal staat er een ‘toilet’ bij iedere shelter. Neem altijd je eigen afval mee.
Onbemande hutten
Onbemande hutten op de Kungsleden zijn hutten waar geen personeel aanwezig is. Deze hutten worden vaak beheerd door de gemeente en beschikken over iets meer faciliteiten dan de emergency shelters, bijvoorbeeld een stapelbed, keukentje en tafels. Voor het gebruik van bijvoorbeeld de bedden wordt een kleine vergoeding gevraagd die je digitaal kunt overmaken of in de eerstvolgende hut of plaats kunt betalen. Hier kun je meestal ook de sleutels voor de slaapzaal ophalen. Het gebruik van deze onbemande hutten vindt plaats op goed vertrouwen.
STF hutten
De STF hutten zijn de meest ‘luxe’ hutten op de route en worden beheerd door de Swedish Tourist Association. De hutten zijn bemand, waardoor ze goed onderhouden worden en over meerdere faciliteiten beschikken, zoals toiletpapier, een volledig uitgeruste keuken, droogkamer, houtkachel en slaapzalen. Sommige hutten beschikken zelfs over een sauna, een klein winkeltje en de mogelijkheid om ontbijt en/of diner te reserveren. Om gebruik te maken van de keuken en eetzaal betaal je een kleine vergoeding en overnachten in een STF hut kan vanaf €45. Voor niet-STF leden komt hier €10 bij.
De STF hutten op de Kungsleden beschikken niet over stromend water, er is geen warme douche en je moet ook hier je eigen afval meenemen naar het eerstvolgende dorpje.
Opladen en bereik op de Kungsleden
Er zijn verschillende punten op de Kungsleden waar je je elektronica kunt opladen. Na iedere sectie kom je in een dorpje met bijvoorbeeld een hostel of camping. Hier heb je goed bereik – soms zelfs wifi – en kun je al je elektronica opladen. Zelf had ik vier accu’s bij me om dagelijk te kunnen filmen, maar per sectie gebruikte ik ongeveer twee accu’s die ik na iedere sectie weer kon opladen.
In dorpjes heb je goed bereik, maar op het pad zelf is er beperkt bereik. Voor sommige boot oversteken moet je vooraf bellen om zeker te weten dat je wordt opgehaald. Op plekken waar dit nodig is, staat goed aangegeven waar je bereik hebt. Zo word je er bijvoorbeeld bovenop de berg middels een bordje aan herinnerd om te bellen voor de boot, aangezien dat de plekken zijn waar je meestal bereik hebt.
Drinkwater
Het water op de Kungsleden is overal drinkbaar. Er is altijd wel ergens stromend water te vinden en uit de meren kun je ook drinken. Vertrouw je het niet? Kook het water dan altijd eerst een aantal minuten.
Wat is het beste seizoen?
In welk seizoen je de Kungsleden het best kan wandelen is afhankelijk van je eigen voorkeur. Iedere seizoen brengt voor- en nadelen met zich mee.
Lente
Halverwege juni openen de STF hutten weer. Van juni tot begin juli kan er nog sneeuw liggen, met name op de hogere delen van de route. Omdat de zomer langzaam zijn intrede doet en de temperatuur stijgt, veroorzaakt het smeltwater volle en snelstromende rivieren. Je loopt soms door beekjes, maar de grotere rivieren kun je gelukkig per brug oversteken. De vallei komt langzaam weer in bloei te staan. Ook kun je in dit seizoen de middernachtzon ervaren en wordt het ‘s nachts vrijwel niet donker. Je kunt dus langer lopen, maar misschien ook slechter slapen. Verder zijn er nog weinig muggen en andere insecten.
Zomer
In juli en augustus is het hoogseizoen. In de zomer heb je de meeste kans op goed weer en is de meeste sneeuw verdwenen. Toch verschilt dit sterk per jaar. Wij spraken wandelaars die begin augustus waren gestart en drie weken door de stromende regen liepen, terwijl wij eind augustus zijn gestart en drie weken in de zon liepen. De zomer is dus geen garantie in het hoge noorden. Wel kun je in augustus talloze wilde bessen plukken, zoals de blauwe bosbes, de zwarte crowberry en de oranje cloudberry (kruipbraam).
Verder is het vanwege de vakantie in de zomermaanden erg druk op de Kungsleden, zeker in het noordelijkste deel. Ook moet je rekening houden met de Fjällräven Classic, een groot wandelevenement dat jaarlijks wordt georganiseerd. Tot slot zorgen de vele muggen misschien nog wel voor de grootste overlast in de zomer.
Herfst
Eind augustus valt langzaam de herfst in. Wat mij betreft is dit het beste seizoen om de Kungsleden te lopen. Het pad wordt rustiger, de muggenoverlast verdwijnt en de temperatuur daalt. Maar het mooiste van alles zijn de prachtige herfstkleuren. Wij startten op 23 augustus in Hemavan en liepen op 16 september Abisko binnen. In die drie weken zagen we het landschap langzaam veranderen van fris zomergroen naar felrode, -oranje en -gele herfsttinten. Door onze tegenliggers werden we regelmatig gewaarschuwd voor de sneeuw en kou in het hoge noorden, maar dat viel bij ons uiteindelijk mee. Overdag lag de temperatuur tussen de 5 en 20 °C, ‘s nachts daalde dit soms naar -6 °C (vooral bij heldere lucht). De winter hangt in de lucht en dat is bijzonder om mee te maken in het subarctisch gebied. Het wordt het eerder donker en de nachten zijn weer gitzwart, waardoor wij drie nachten op rij het noorderlicht konden aanschouwen.
Houd er wel rekening mee dat de STF hutten eind september sluiten en de boten uit het water worden gehaald. Zonder boten kun je sommige oversteken niet meer maken en is het niet meer mogelijk om de volledige Kungsleden te lopen. Hier vind je informatie over de boten op de Kungsleden.
Winter
Eind september sluiten de STF hutten en zijn er geen boten meer. Het wordt kouder, donkerder en uiteindelijk laat de zon zich overdag vrijwel niet meer zien, waardoor het gebied voor mensen vrijwel ontoegankelijk is. Maar halverwege februari komt de zon langzaam terug en kunnen doorgewinterde avonturiers de Kungsleden t/m eind april afleggen op sneeuwschoenen en ski’s.
Van Abisko naar Hemavan of andersom?
De Kungsleden start officieel in Abisko en eindigt in Hemavan, maar je kunt het pad ook andersom lopen. Wanneer je in Abisko start, begin je in het populairste deel, wat volgens velen tevens het mooiste deel is. Het voordeel van starten in het noordelijkste deel en eindigen in het zuidelijkste deel, is dat je richting de ‘warmere’ temperaturen zou lopen. Ook is de wandelgids van de Kungsleden geschreven van Abisko naar Hemavan, wat het lezen makkelijker maakt.
Zelf vind ik echter dat het lopen in tegengestelde richting – van Hemavan naar Abisko – meer voordelen heeft. Van zuid naar noord loop je bijvoorbeeld met de zon in je rug, is de kans op meerdere roeiboten aan jouw oever een stuk groter en eindig je in wat volgens de meeste mensen het mooiste deel van de route is. In Abisko loop je langs een bulderende kloof, door een tunnel waar Sami muziek wordt afgespeeld en uiteindelijk door de bekende houten poort met alle plaatsnamen van de Kungsleden. Hierdoor vond ik de finish in Abisko echt een magisch moment.
Extra wandelingen
Onderweg kun je twee extra wandelingen aan de Kungsleden toevoegen. Veel wandelaars beklimmen bijvoorbeeld de Kebnekaise (ongeveer twee extra wandeldagen) of lopen naar de STF Kebnekaise Fjällstuga (ongeveer een dagdeel vanaf de STF Singi Fjällstuga).
Daarnaast kun je ook een extra wandeling doen naar Skierfe, vanaf waar je een prachtig uitzicht hebt over de Rapa-vallei. De wandeling naar Skierfe is ongeveer 14 kilometer retour, waarvoor wij een dagdeel nodig hadden. Tip: bij de afslag van de Kungsleden naar Skierfe kun je je tent inclusief spullen achterlaten – hier staan veel lege tenten, zodat je zonder bagage naar Skierfe kunt lopen. Wie van zuid naar noord loopt kan ook alle bagage meenemen en een deel van de Kungsleden afsnijden door vanaf Skierfe over de hoogvlakte direct richting de volgende bootoversteek te lopen.
Wat kost de Kungsleden?
Voor het lopen van de Kungsleden heb je geld nodig. Je kunt het natuurlijk zo goedkoop maken als je zelf wilt, maar aan bepaalde kosten ontkom je niet. Hieronder vind je een globaal overzicht van de kosten van de Kungsleden.
Boten
Wie de gehele Kungsleden loopt, moet in totaal op zeven plekken het water oversteken. Op sommige oversteekpunten kun je ervoor kiezen om zelf gratis te roeien, maar op vier plekken kun je alleen oversteken middels een betaalde motorboot. In 2022 waren dat: Riebnes, Kvikkjokk, Sitojaure en Saltoluokta. De prijzen van deze boottochten variëren tussen de €20 en €40 per persoon. In totaal hebben wij twee keer gratis geroeid en vijf keer voor de betaalde motorboot gekozen.
STF hutten en overnachtingen
De prijzen van een bed in een STF hut variëren tussen de €45 en €170. Voor niet-STF leden komt hier €10 per persoon bij. Voor het gebruik van de faciliteiten in de hut zonder overnachting betaal je ongeveer €4 per persoon, voor niet-STF leden is dit €6.
Kamperen naast de STF hutten kan ook, maar dat raad ik af. Wie met een tent naast de hut wil slapen betaalt namelijk tussen de €25 en €35 per persoon. Ook voor het gebruik van de onbemande hutten wordt vaak een kleine vergoeding gevraagd. Wildkamperen – uit het zicht van de hutten – is uiteraard gratis.
Eten
Om gevarieerd te kunnen eten op de Kungsleden kozen wij ervoor om vier maaltijdpakketten vanuit Nederland op te sturen. De kosten van de inhoud van deze vier pakketten lagen voor ons rond de €250, het verzenden ervan kostte ons rond de €100. Om kosten te besparen hoef je dus geen pakketten op te sturen, maar hierdoor kun je wel gevarieerd eten.
Het is ook mogelijk om in verschillende dorpjes en hutten je eten te bevoorraden, maar de keuze is beperkt en de kosten zijn vaak hoog, zeker in de hutten. Voor een pak koekjes in een hut betaalden wij bijvoorbeeld omgerekend €5. Onderweg vind je twee supermarkten: in Ammarnäs en Jäkkvik. Op de noordelijke helft van de Kungsleden zijn er alleen maar hutten. Verder is er in Hemavan en Abisko ook een supermarkt.
Tip: koop geen dure gasflessen in hutten en supermarkten, maar kijk bij hutten, campings en accommodaties of er halfvolle gasflessen bij het afval liggen die je gratis kunt meenemen. Vaak worden deze door andere wandelaars achtergelaten omdat ze hun tocht bijvoorbeeld halverwege moeten staken.
Tickets
Er zijn verschillende manieren om bij de start van de Kungsleden te komen. Vanwege onze fietsreis door Noorwegen zijn wij vanuit Noorwegen met het openbaar vervoer naar Hemavan gereisd. Vanuit Nederland reis je naar Stockholm om vanuit daar met de trein of het vliegtuig verder te reizen naar Hemavan of Abisko. De ticketprijzen hangen dus af van het type vervoer en het seizoen.
Paklijst Kungsleden herfst
Welke spullen je precies nodig hebt voor het wandelen van de Kungsleden hangt af van het seizoen en van de overnachtingen. Wij liepen de gehele Kungsleden van eind augustus tot eind september en sliepen in onze tent. Hier vind je mijn paklijst voor de Kungsleden in de herfst.
Tips voorbereiding Kungsleden
Hoewel de Kungsleden een toegankelijke wandeling is, is een goede voorbereiding belangrijk. Het weer in Lapland is niet altijd te voorspellen en voor de boottochten en bevoorrading is enige planning vereist.
- Plan je tocht met behulp van de uitgebreide wandelgids van de Kungsleden. Verwerk alle belangrijke informatie bijvoorbeeld een Excel document, zoals het aantal kilometers en hoogtemeters per dag, de benodigde reis- en wandeldagen, extra wandelingen, waar vind je welke faciliteiten, etc.
- Plan goed hoeveel eten je per dag nodig hebt en check waar je eventueel eten kunt bevoorraden.
- Bepaal of je alles liever onderweg bevoorraadt of liever vooraf maaltijdpakketten opstuurt.
- Check welke spullen je nodig hebt in welk seizoen. Hier vind je mijn paklijst voor de Kungsleden in de herfst.
- Neem voldoende cash mee! In sommige hutten en boten kun je alleen met contant geld betalen.
- Check wanneer de boten uit het water worden gehaald en wanneer de hutten sluiten! Het lijkt vanzelfsprekend, maar toch kwamen wij meerdere wandelaars tegen die hier niet van op de hoogte waren en de Kungsleden dus helaas niet konden uitlopen. Hier vind je alle informatie over de boten op de Kungsleden.
Heb je vragen over de Kungsleden? Stuur mij gerust een bericht.
